Wat zijn de oorzaken van artrose in het talo-naviculaire gewricht?
De belangrijkste factoren in de schijnwerpers
Letsel
Artrose kan ontstaan als gevolg van een voetletsel, zoals een enkel-, hielbeen- of sprongbeenbreuk, of herhaalde enkelverstuikingen. De kraakbeenschade kan direct optreden tijdens het letsel of zich later ontwikkelen als gevolg van de breuk of verstuiking. Instabiliteit en abnormale bewegingen van het gewricht als gevolg van het letsel kunnen leiden tot versnelde kraakbeenslijtage. Dit staat bekend als posttraumatische artrose en kan zelfs jaren na het letsel optreden.
Afwijkende stand van de voet
Een ernstige afwijking in de stand van de achtervoet, zoals platvoeten of holvoeten, kan ook slijtage veroorzaken. Dit plaatst langdurig extra druk op één zijde van het gewricht.
Vergroeiing
In sommige gevallen is er sprake van aangeboren vergroeiing in de voet. Ongeveer 1 op de 20 mensen wordt geboren met zo'n vergroeiing. Deze vergroeiing kan artrose in de enkelgewrichten veroorzaken.
Ontsteking
Een chronische ontsteking van het gewricht, zoals bij reumatoïde artritis (reuma), kan het kraakbeen aantasten. Dit kan op elke leeftijd voorkomen. Vaak worden beide voeten aangetast, evenals andere gewrichten die artrose kunnen ontwikkelen.
Onbekende oorzaak
Het slijten van het kraakbeenlaagje in het gewricht kan ook optreden zonder bekende oorzaak. Deze vorm van artrose komt het meest voor bij mensen van middelbare leeftijd en ouderen. Waarschijnlijk speelt erfelijke aanleg een rol. De afname van de kraakbeendikte op het uiteinde van het bot is geleidelijk en uiteindelijk wordt het onderliggende bot (gedeeltelijk) blootgelegd. De vatbaarheid voor het ontwikkelen van artrose heeft vaak een erfelijke component.
De ziekte van Müller Weiss
De ziekte van Müller Weiss is een aandoening die invloed heeft op het bot van de voet, specifiek het scheepsvormig beentje (het os naviculare). Normaal gesproken krijgt dit bot voldoende bloedtoevoer om gezond te blijven, maar bij mensen met de ziekte van Müller Weiss raakt de bloedtoevoer verstoord. Hierdoor kan het bot verzwakken en kan er pijn en ongemak ontstaan. De precieze oorzaak van de ziekte van Müller Weiss is niet altijd bekend, maar er zijn enkele factoren die het risico kunnen vergroten, zoals overmatige belasting van de voet, verwondingen of afwijkingen in de botstructuur. De ziekte is progressief en resulteert uiteindelijk in vormverandering en verbrokkeling van het scheepsvormig beentje. De achtervoet krijgt dan ook een andere stand.
Die is een zijdelingse röntgen opname van een voet met de ziekte van Müller-Weiss. De rechter foto is dezelfde voet drie jaar later. Er is een forse progressie van de ziekte van Müller-Weiss te zien.
Dit is een voor-achterwaartse röntgenopname van een voet met de ziekte van Müller-Weiss in een begin stadium. Op de rechter foto bevindt zich een ’spleetje’ (fissuur of breuk) in het schelpvormig beentje. Het gedeelte van het botje aan de linker zijde van de breuk zal verder afsterven.
