Slijtage van de enkel
Wat is artrose van de enkel?
Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten wordt aangetast. Kraakbeen is een glad weefsel dat de uiteinden van de botten bedekt en ervoor zorgt dat de botten soepel langs elkaar kunnen bewegen. Bij artrose wordt dit kraakbeen dunner en kan het zelfs helemaal verdwijnen. Dit zorgt voor wrijving tussen de botten, wat pijn en stijfheid veroorzaakt.
Als de artrose erger wordt, kunnen aan de randen van het gewricht ook botuitstulpingen ontstaat, deze heten osteofyten. Die maken het bewegen extra moeilijk en pijnlijk. De enkel kan er ook dik van worden.
Artrose tast het kraakbeen in het gewricht aan.
Niet door slijtage
Vroeger dacht men dat artrose het gevolg was van slijtage van het kraakbeen door overmatig gebruik van de gewrichten. Dit blijkt onjuist: bewegen helpt juist tegen artrose.
Kraakbeencellen van nuttig tot schadelijk
Er is een speciaal soort kraakbeencel dat vroeger als kind in de groei hielp bij het vormen van botten. Dit was toen heel nuttig. Maar als we ouder worden, kunnen deze cellen problemen veroorzaken. Ze werken goed als we jong zijn, maar later kunnen ze schade aanrichten in onze gewrichten.
Artrose ontstaat bij mensen en dieren rond twee derde van hun levensverwachting, onafhankelijk van hoeveel het gewricht gebruikt is. Dit wijst op een intern, leeftijdsgebonden mechanisme en niet op mechanische slijtage. Niet alleen het kraakbeen, maar ook het onderliggende bot, het gewrichtsslijmvlies en omliggende structuren raken betrokken. Er kunnen botuitsteeksels (osteofyten) ontstaan, het bot verandert van structuur en het gewricht kan ontstoken raken.
Ontstekingsproces
Ontstekingsstoffen spelen een rol bij het ontstaan en verergeren van artrose. Het lichaam probeert schade te repareren, maar die reparatie lukt niet goed in het gewricht, waardoor ontsteking en verdere schade ontstaan.
In dit hoofdstuk
Oorzaken van “slijtage” van de enkel
Artrose wordt vaak gezien als “slijtage”, maar dit is niet helemaal juist. Het is een complex proces waarbij verschillende factoren een rol spelen. Leeftijd is een belangrijke risicofactor, maar artrose kan ook ontstaan door andere oorzaken.
Biologisch proces
Hoe we denken over hoe artrose ontstaat, is de afgelopen jaren helemaal veranderd: het is géén simpele slijtage van het gewricht door gebruik of ouderdom, maar een ingewikkeld biologisch proces dat samenhangt met onze evolutie en biologische leeftijd.
Er zijn globaal zes oorzaken van enkelartrose:
Klachten van slijtage van de enkel
Artrose van de enkel is vaak veel minder pijnlijk dan artrose van de knie of heup. Het verschilt erg per persoon hoeveel last je hebt van enkelartrose en hoe snel het verergert.
Diagnose van slijtage van de enkel
Artrose van de enkel kan het best herkend worden door een röntgenfoto te maken van de enkel. Het enkelgewricht (bovenste spronggewricht) zit vlakbij het onderste spronggewricht (het gewricht tussen het hielbeen en het sprongbeen). Met een röntgenfoto is meestal goed te zien of er slijtage in één of beide gewrichten aanwezig is.
Behandelmogelijkheden van slijtage van de enkel
Er wordt altijd eerst geprobeerd de klachten te verhelpen met een niet-operatieve behandeling. Er zijn verschillende soorten behandelingen mogelijk voor artrose.
Facebook