Veelgestelde vragen over een hallux valgus

Lees hieronder veelgestelde vragen met betrekking tot een hallux valgus

Wij krijgen dagelijks veel vragen over de oorzaken, klachten en behandelingen van een scheve grote teen (hallux valgus). Om u zo goed mogelijk te informeren hebben wij deze vragen voor u uiteengezet.

Mijn huisarts zegt dat ik me beter niet kan laten opereren, omdat het toch weer terug zou komen?

De hallux valgus chirurgie heeft zijn slechte naam vooral aan het verleden te danken. Vroeger werden er andere operatietechnieken gebruikt dan tegenwoordig. Bij die verouderde operatietechnieken kwam inderdaad de scheefstand regelmatig weer terug. Indien u zich tegenwoordig door een ervaren voetchirurg laat opereren, is de kans dat de scheefstand weer terugkomt vrij klein.

Ik ben al aan een hallux valgus geopereerd, maar ben teleurgesteld over het resultaat, wat nu? (De scheve stand is teruggekomen, pijn of stijfheid in het gewricht)

Kom gerust op consult in de Bergman kliniek (locatie Naarden). Voor heel veel aanhoudende problemen na een operatie bestaat een goede oplossing. Doordat we een heel ruime ervaring hebben met hallux valgus correcties, zijn we ook heel goed bekend met alle mogelijke complicaties.

De meest voorkomende reden voor een teleurstellend resultaat is een onvoldoende correctie van de stand van de grote teen. Gelukkig is dit over het algemeen goed te verhelpen met een nieuwe operatie.

Lees meer over klachten na een operatie

Het kan ook dat er in de herstelfase een probleem is ontstaan, bijvoorbeeld dat de botten niet hebben willen vastgroeien. Sommige mensen houden pijn aan het litteken. Er kan ook teveel gecorrigeerd zijn (hallux varus). Sommige mensen houden pijn aan het gewricht, bijvoorbeeld bij het afwikkelen.

Lees meer over een hallux varus

Veel problemen kunnen worden opgelost. De oplossing kan soms een nieuwe operatie betekenen, en in andere gevallen een schoenaanpassing of steunzool. Als u een afspraak maakt op de polikliniek in de Bergman kliniek (locatie Naarden), kijken podoloog en orthopedisch chirurg samen naar uw probleem om tot de meest optimale oplossing te komen.

De mensen die ik ken zeggen dat zo'n operatie heel erg pijnlijk is, klopt dat?

In de Bergman kliniek (locatie Naarden) hebben we een heel goed protocol om de pijn na de operatie te bestrijden. We geven een lokale verdoving rondom de enkel, en daarnaast geven we pijnstillers. De meeste mensen ondervinden hierdoor weinig pijnklachten na de operatie. Ongeveer 20% van de mensen hebben ondanks al onze maatregelen toch pijn na de operatie.

Kan het gewricht van de grote teen (MTP-I-gewricht) altijd blijven bewegen?

Als het gewricht nog niet te erg versleten is, kan het gewricht blijven bewegen. Bij ernstige slijtage van het gewricht zal het gewricht moeten worden vastgezet. Er blijft dan nog wel wat bewegelijkheid in de teen, doordat de aangrenzende gewrichten nog wel kunnen bewegen.

Als ik er nu niets aan doe en het wordt (veel) erger in de toekomst, kan er dan nog wat aan gedaan worden?

Ja, ook in een erger stadium kan er nog wat aan gedaan worden. Hoe snel de scheefstand erger wordt is erg onvoorspelbaar, en het beste advies is om pas een operatie te ondergaan als er hinderlijke (pijn)klachten zijn.

Mijn knobbel is nu nog niet zo groot, maar ik wil niet dat hij zo groot wordt als bij mijn oma.

Hoe snel de scheefstand erger wordt is erg onvoorspelbaar, het kan heel goed zijn dat de scheefstand niet zo erg wordt als bij uw oma. U kunt zich het beste pas laten opereren als er (pijn)klachten zijn.

Kan een hallux valgus aan twee zijden tegelijk geopereerd worden?

Afhankelijk van het soort operatie dat uitgevoerd moet worden, kan dat. Bij de operaties waar direct na de operatie belast kan worden (Chevron en Scarf operaties), kunnen gemakkelijk twee voeten tegelijkertijd geopereerd worden (let op: niet ieder ziekenhuis of kliniek voert dubbelzijdige operaties uit). Bij de operaties waarbij na de operatie tijdelijk niet belast mag worden (waarbij gewrichten worden vastgezet, zoals bij MTP-I artrodese en TMT-I artrodese), is het beter om de voeten vlak na elkaar te opereren, bijvoorbeeld met 2 tot 4 weken tussen beide operaties. Het voordeel is dat de eerst geopereerde voet weer belast mag worden als de tweede voet geopereerd wordt. Hierdoor wordt de revalidatietijd toch veel korter dan als de eerste voet eerst helemaal moet genezen voordat de tweede voet geopereerd wordt.

Lees meer over een MTP-I artrodese

Lees meer over een TMT-I artrodese

Maar als ik twee voeten tegelijkertijd laat opereren, dan kan ik toch helemaal niets meer?

In feite kunt u met twee geopereerde voeten net zo weinig als met één geopereerde voet. U kunt de eerste twee weken alleen maar een paar stapjes zetten (van de bank naar het toilet en terug). Zelfs staand tandenpoetsen geeft in het begin al een zwaar gevoel in de voeten. U kunt niet méér lopen of langer staan als u maar aan één voet geopereerd bent. U kunt ook niet autorijden of werken als u maar aan één voet geopereerd bent. U bent net zo afhankelijk met twee geopereerde voeten als met één geopereerde voet.

Ik woon alleen, of er is niemand die thuis voor mij kan zorgen. Moet ik zorg organiseren voor na de operatie?

Ja. U kunt in het begin geen boodschappen doen, u kunt niet koken, niet schoonmaken, wassen of strijken. U kunt niet autorijden. Indien u de zorg hebt over (jonge) kinderen zult u daar ook hulptroepen voor moeten zoeken. U kunt bijvoorbeeld uw kinderen de eerste weken zelf niet naar school brengen. De hulp die u moet zoeken voor de eerste 2 weken van de operatie is per persoon verschillend. Misschien hebt u een partner die vrij van werk kan nemen, of een (volwassen) kind dat voor u kan zorgen. In andere gevallen kunt u misschien thuiszorg aanvragen, of een tijdje in een zorghotel gaan logeren.

Ik heb gehoord dat in Spanje de hallux valgus wordt geopereerd zonder grote littekens, en dat de revalidatie veel sneller gaat (minimaal invasieve chirurgie, of percutane chirurgie).

Zoals in de andere takken van de chirurgie is er ook in de orthopedie een trend naar steeds minder invasieve technieken. In het algemeen zorgt zo'n minder invasieve techniek voor minder weefselbeschadiging en een sneller herstel. In veel gevallen werden deze technieken de nieuwe gouden standaard (zoals kijkoperaties van de knie en enkel).

De laatste jaren heeft in Zuid-Europa een enorme ontwikkeling in de minimaal invasieve voetchirurgie plaatsgevonden. Er zijn veel cursussen en congressen over deze chirurgie georganiseerd. De minimaal invasieve techniek is moeilijker dan de 'open' techniek, en de operateur heeft veel ervaring nodig met 'open' procedures voordat hij de minimaal invasieve techniek kan gaan gebruiken. Er zijn namelijk meer complicaties mogelijk bij deze vorm van chirurgie, omdat de operateur minder controle heeft over de 'weke' delen (al het weefsel wat rondom het bot zit) dan bij een open procedure.

Lees meer over deze methode

Daarnaast kan minimaal invasieve techniek niet alle open, traditionele procedures vervangen. Er zijn niet zoveel operateurs die de minimaal invasieve techniek goed kunnen toepassen. De minimaal invasieve chirurgie voor de hallux valgus zoals die in Spanje wordt toegepast, is (nog) geen routine ingreep in Nederland. Het voordeel van minimaal invasieve chirurgie is vooral een kortere revalidatie. Op de langere termijn zijn de resultaten van een open procedure gelijk aan die van een minimaal invasieve procedure.

Indien u ervoor zou kiezen om naar Spanje te gaan voor uw operatie van uw hallux valgus, moet u zich realiseren dat dit inmiddels niet meer vergoed wordt door de zorgverzekeraars. Daarnaast kan er een probleem ontstaan als er een complicatie ontstaat na uw operatie in Spanje. De Nederlandse orthopedische chirurgen hebben over het algemeen weinig ervaring met de behandeling van eventuele complicaties die na de operaties zouden kunnen optreden.

Over dr. Bella van Dalen

Over de auteur

Dr. Bella van Dalen is sinds 2011 als orthopedisch chirurg werkzaam bij Bergman Clinics te Naarden. Zij heeft zich als één van de eerste Nederlandse chirurgen sinds 1997 volledig gespecialiseerd in voet- en enkelklachten en behandelt momenteel patiënten uit de hele wereld.